Το Επιχειρησιακό Σχέδιο
Το Επιχειρησιακό Σχέδιο «Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Αστικής Ανάπτυξης Περιοχής
Ποταμού Αράπιτσα Δήμου Νάουσας» εντάσσεται στις Ολοκληρωμένες Παρεμβάσεις
Αστικής Ανάπτυξης σε Τοπικές Ζώνες Μικρής Κλίμακας (Μέτρα 3.8 και 3.9) του
Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος (ΠΕΠ) Κεντρικής Μακεδονίας. Συγχρηματοδοτείται
έως 80% από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκό Ταμείο
Περιφερειακής Ανάπτυξης – ΕΤΠΑ και Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο – ΕΚΤ) και
από εθνικούς πόρους. Ο συνολικός εγκεκριμένος προϋπολογισμός του Επιχειρησιακού
Σχεδίου ανέρχεται στα 5.804.956,00 Ευρώ.
Το
Επιχειρησιακό Σχέδιο στοχεύει στην συνολική ανάπλαση της περιοχής του ποταμού
Αράπιτσα, στην αξιοποίηση και ένταξή της στην οικονομική και κοινωνική ζωή
της πόλης, με παράλληλη καταπολέμηση των φαινομένων οπισθοδρόμησης, παρακμής
και εγκατάλειψης που παρατηρούνται σήμερα. Ανταποκρίνεται ολοκληρωμένα σε
υπαρκτές και σημαντικές ανάγκες της περιοχής (προστασίας και ανάδειξης του
φυσικού περιβάλλοντος, αξιοποίησης των εγκαταλελειμμένων βιομηχανικών χώρων,
αστικής ανάπλασης, οικονομικής αναζωογόνησης, προσαρμογής στις νέες κατευθύνσεις
της τοπικής οικονομίας και ανταπόκρισης στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες).
Στόχοι του Επιχειρησιακού Σχεδίου
Στρατηγικός στόχος του Επιχειρησιακού Σχεδίου είναι η συνολική ανάπλαση
της περιοχής της Αράπιτσας για την αύξηση της επισκεψιμότητας της, με την
ταυτόχρονη αναζωογόνηση της και την επανένταξη της στην οικονομική και κοινωνική
ζωή του τόπου. Η ανάπλαση αυτή απαιτείται να έχει μέγεθος και χαρακτήρα
τέτοιο ώστε να επηρεάσει καταλυτικά την ζωή τόσο στην περιοχή όσο και στην
πόλη της Νάουσας στο σύνολο της, και να συμβάλλει στον συνολικό μετασχηματισμό
της σε μία σύγχρονη και ευημερούσα πόλη.
Ο στρατηγικός αυτός στόχος με την σειρά του διαρθρώνεται σε τέσσερις
(4) επιμέρους κεντρικούς στόχους:
- αύξηση των παρεχόμενων ευκαιριών απασχόλησης και ενίσχυση των δυνατοτήτων
δημιουργίας πολλαπλών πηγών εισοδήματος, μέσα από την ανάπτυξη τουριστικών
δραστηριοτήτων στην περιοχή,
- βελτίωση της ποιότητας διαβίωσης των κατοίκων της περιοχής,
- άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και παροχή ίσων ευκαιριών,
- αύξηση της προσπελασιμότητας στα κοινωνικά αγαθά των κατοίκων της
περιοχής, με συνδυασμό έργων υποδομών και παρεμβάσεων υποστηρικτικού
χαρακτήρα,
και μια σειρά επιμέρους στόχων, με σημαντικότερους από αυτούς:
- την προστασία και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος και του οικοσυστήματος
της, που ορίζεται από την κοίτη του ποταμού Αράπιτσα,
- την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και την δημιουργία των κατάλληλων
μηχανισμών και μέσων στήριξης της,
- την διαφοροποίηση της τοπικής οικονομίας και την ένταξη της στο
γενικότερο οικονομικό πλαίσιο της ευρύτερης περιοχής της Νάουσας, που
χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη του τομέα παροχής τουριστικών υπηρεσιών,
την υποστήριξη παραδοσιακών μορφών βιοτεχνιών και οικοτεχνιών, κλπ.,
- την προβολή και αξιοποίηση του παραδοσιακού χαρακτήρα της περιοχής,
ο οποίος δεν περιορίζεται στην πλούσια ιστορία της αλλά επεκτείνεται
και στην μεγάλη βιομηχανική της κουλτούρα, που αποτελούσε το κυρίαρχο
χαρακτηριστικό της για το μεγαλύτερο κομμάτι του 20ου αιώνα,
- την αξιοποίηση μέσα από προτάσεις αλλαγής χρήσεων, τμήματος των
υπαρχόντων εγκαταλελειμμένων βιομηχανικών χώρων,
- την υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών και της πληροφορικής και την
ένταξη τους στο πλαίσιο των προσπαθειών ανάπτυξης της περιοχής παρέμβασης,
- την ανάπτυξη του ανθρωπίνου δυναμικού της περιοχής και την ενίσχυση
των επαγγελματικών του δεξιοτήτων,
- την επίλυση προβλημάτων ειδικών ομάδων του πληθυσμού και την συμπλήρωση
των παρεχόμενων κοινωνικών υπηρεσιών στην περιοχή.
Το σύνολο των παραπάνω στόχων εξυπηρετείτε από το σχέδιο δράσης, μέσα
από το οποίο η περιοχή της Αράπιτσας θα μετασχηματιστεί σε σημαντικό αστικό
χώρο, θα επανακτήσει τον χαρακτήρα του ”κέντρου” της πόλης, και θα προσφέρει
στους κατοίκους και στους επισκέπτες ένα σπουδαίο δημόσιο χώρο, μια περιοχή
όπου θα συνδυάζονται αρμονικά και αποτελεσματικά η αρχιτεκτονική, το φυσικό
περιβάλλον, η οικονομική ανάπτυξη και η κοινωνική ευημερία.
Ανάγκες που καλύπτει το Επιχειρησιακό Σχέδιο
Οι ανάγκες τις οποίες καλύπτει το Επιχειρησιακό Σχέδιο μπορούν να απομονωθούν
στα εξής σημεία:
- ανάγκη προστασίας και ανάδειξης του φυσικού περιβάλλοντος που οριοθετείται
από την κοίτη του ποταμού Αράπιτσα,
- ανάγκη αξιοποίησης των υπαρχόντων εγκαταλελειμμένων βιομηχανικών
χώρων, με την δημιουργία νέων χρήσεων και την διαμόρφωση ενός συνολικού
πλαισίου που θα επιτρέπει την μελλοντική του χρησιμοποίηση για οικονομικούς
σκοπούς ή για σκοπούς βελτίωσης της ποιότητας ζωής των κατοίκων,
- ανάγκη συνολικής αστικής ανάπλασης, μέσα από ένα δίκτυο πεζοδρόμων,
υποδομών μεταφοράς και κοινόχρηστων χώρων που θα ενοποιούν τις παρεμβάσεις
που ήδη έχουν γίνει και θα επιτρέπουν την εύκολη, ασφαλή και ποιοτική
διαμονή και μετακίνηση επισκεπτών και κατοίκων,
- ανάγκη διατήρησης και προβολής του ιστορικού και παραδοσιακού χαρακτήρα
της περιοχής παρέμβασης,
- ανάγκη οικονομικής αναζωογόνησης της περιοχής και δημιουργία εναλλακτικών
ευκαιριών απασχόλησης,
- αναγκαιότητα αξιοποίησης των νέων κατευθύνσεων της τοπικής οικονομίας,
με έμφαση στην δημιουργία πόλων έλξης τουριστικού ενδιαφέροντος μέσα
στα όρια της πόλης, και
- ανάγκη επίλυσης μιας σειράς κοινωνικών αναγκών που προκύπτουν από
τα ιδιαίτερα δημογραφικά και οικονομικά χαρακτηριστικά της περιοχής.
Σε ποιους τομείς παρεμβαίνει και με ποιες δράσεις
Το Επιχειρησιακό Σχέδιο περιλαμβάνει δύο δέσμες δράσεων:
- Δράσεις που σχετίζονται με τη βελτίωση των τεχνικών υποδομών της
περιοχής (και χρηματοδοτούνται από το Μέτρο 3.8)
- Δράσεις που σχετίζονται με τη βελτίωση των κοινωνικών και οικονομικών
χαρακτηριστικών της περιοχής (και χρηματοδοτούνται από το Μέτρο 3.9)
Ποιός είναι ο προϋπολογισμός του;
Ο προϋπολογισμός του Επιχειρησιακού Σχεδίου ανέρχεται σε 5.804.956,00
Ευρώ.
Πως υλοποιείται;
H επιτυχής υλοποίηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου προϋποθέτει την ύπαρξη
ενός Εταιρικού Σχήματος, που εγγυάται την καλή εφαρμογή του. Οι φορείς που
συμμετέχουν στο Εταιρικό Σχήμα είναι:
Τελικοί Δικαιούχοι (δηλαδή φορείς εκτέλεσης έργων)
- Δήμος Νάουσας
- Δημοτικός Πολιτιστικός Οργανισμός Νάουσας (ΔΗ.Π.Ο.Ν.)
- Κέντριο Ανοικτής Προστασίας Ηλικιωμένων (Κ.Α.Π.Η.) Νάουσας
- Πατριωτικό Ίδρυμα Κοινωνικής Πρόνοιας και Αντίληψης (Π.Ι.Κ.Π.Α.)
Νάουσας
- Εμπορικός Σύλλογος Νάουσας
- Ο.Α.Ε.Δ.
Κοινωνικοί Εταίροι (δηλαδή επωφελούμενοι από το Σχέδιο
οι οποίοι δεν είναι φορείς υλοποίησης, αλλά συµµετέχουν στην διαδικασία
σχεδιασµού και λήψης αποφάσεων µε συµβουλευτικό και γνωµοδοτικό ρόλο)
- Πολιτιστικός Σύλλογος: Γενίτσαροι και Μπούλες
- Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Νάουσας
Ποιοι ωφελούνται;
Ωφελούμενοι του Επιχειρησιακού Σχεδίου είναι όλοι οι κάτοικοι της περιοχής
παρέμβασης και πιο συγκεκριμένα:
- Οι οικογένειες με παιδιά και οι μητέρες που επιθυμούν να ενταχθούν
ή επανενταχθούν στην αμειβόμενη ενεργό οικονομική ζωή μέσ της ελάφρυνσης
τους από τις οικογενειακές υποχρεώσεις
- Νέοι σε κίνδυνο μακροχρόνιας ανεργίας λόγω έλλειψης βασικών δεξιοτήτων
- Νέοι που αντιμετωπίζουν προβλήματα σχέσεων και επικοινωνίας στην
οικογένειά τους ή στο άμεσο περιβάλλον τους (φιλικό, κοινωνικό, επαγγελματικό)
- Ανήλικοι παραβάτες ή νέοι σε κίνδυνο παραβατικότητας
- Γονείς και το ευρύτερο περιβάλλον (φιλικό, σχολικό, επαγγελματικό)
των ατόμων που βρίσκονται σε δυσκολία
- Οι ηλικιωμένοι
- Οι άνεργοι όλων των ηλικιών
- Ειδικότερες ομάδες όπως αθίγγανοι, μετανάστες και παλιννοστούντες
- Οι έμποροι και επιχειρηματίες της περιοχής
Επίσης:
- Οι επισκέπτες της περιοχής
- Τα άτομα που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ένταξης στο Επιχειρησιακό
Σχέδιο, αλλά τους δίνεται η δυνατότητα πληροφόρησης και παραπομπής σε
άλλο φορέα
Με ποιόν τρόπο;
Με την υλοποίηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου αναμένεται ότι:
- Θα ενισχυθεί η συνολική ενιαία αντιμετώπιση του ποταμού ως οργανωτικού
στοιχείου της πόλης και η επανένταξή του στη ζωή της πόλης
- Θα αποκατασταθεί – αναθεωρηθεί η λειτουργική και ζωτική σχέση του
αστικού ιστού με τον υδάτινο άξονα και το φυσικό περιβάλλον
- Θα βελτιωθεί η αναγνωρισιμότητα της συνθετικής χειρονομίας και της
λειτουργίας του χώρου
- Θα αναδειχθεί ο φυσικός υδάτινος άξονας μέσα στο ευρύτερο αστικό
περιβάλλον
- Θα βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των κατοίκων (αισθητικά, και λειτουργικά)
κυρίως όσον αφορά την κατάσταση και χρήση των κτιρίων και του υπαίθριου
χώρου μεταξύ αυτών
- Θα βελτιωθεί το επίπεδο ασφάλειας για τη ζωή των κατοίκων της περιοχής
(από ρύπανση, εγκληματικότητα, και κυκλοφορία οχημάτων)
- Θα βελτιωθεί η πρόσβαση των κατοίκων στην απασχόληση, μέσα από τη
βελτίωση της απασχολησιμότητάς τους και τη δημιουργία επιχειρηματικών
ευκαιριών στην περιοχή
- Θα βελτιωθεί η πρόσβαση των κατοίκων σε κοινωνικές υπηρεσίες, μέσα
από τη δημιουργία πολιτιστικών δραστηριοτήτων, υπηρεσιών υγείας, υπηρεσιών
πληροφόρησης και υπηρεσιών εξυπηρέτησης του πολίτη
- Θα ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα στην περιοχή παρέμβασης
- Θα μειωθεί ο αποκλεισμός μειονεκτικών κοινωνικών ομάδων (ΑμΕΑ και
υπερήλικες)